Focussen / Focusing
Iedere
situatie geeft een bepaald gevoel in je lichaam. Wanneer je dit gevoel kunt
ervaren en benoemen verdwijnt het meestal. Dat is natuurlijk vooral prettig bij
vervelende gevoelens. Het werkt bij acute situaties, maar ook bij zaken uit een
ver verleden. Het actief benaderen van deze gevoelens in je lichaam is door
Eugene Gendlin ‘Focusing’ genoemd. In het Nederlands
‘focussen’. Het is iets wat je heel goed zelf kunt doen. Wil je er toch liever
begeleiding bij? Onderaan dit artikel vind je een link naar therapeuten en
trainers.
Ter
inleiding:
Wees je bewust van wat je ervaart:
Oefening 1:
Maak, gedurende 1 à 2 minuten,
voortdurend de zin af: nu ben ik mij bewust van...
Als je
deze oefening doet, zul je je waarschijnlijk van allerlei dingen bewust zijn: geluiden, beelden, geuren, gedachtes en
dingen die zich in je lichaam afspelen.
Focusing richt zich op dat laatste, de lichamelijk sensaties, datgene
dat je fysiek in je lijf voelt: een spierspanning hier, een knagend gevoel
daar.
Je kunt het verschil in lichamelijk sensaties heel
goed voelen als je de volgende oefeningen doet:
Oefening 2:
Herinner je een hele mooie plek in de natuur.
Stel je voor dat je er weer bent. Wees je bewust van wat je hoort, ziet, ruikt,
hoe de grond voelt waarop je staat, ligt of zit.
Richt je
aandacht nu, terwijl je in gedachten op die plek bent, op wat je in je lichaam
voelt, hoe het in je lichaam voelt. De
oefening werkt het best als je dit nu doet, voordat je verder leest.
Richt
je aandacht vervolgens op iets wat pas geleden is gebeurd en waar je geen goed
gevoel over hebt. Maak het beeld zo levendig mogelijk: zie die omgeving weer
voor je, als er mensen bij waren, hoor ze dan opnieuw praten, zie ze kijken
zoals ze keken etc. Hoe voelt je lichaam nu aan. Zijn er bepaalde plekken in je
lijf die aandacht vragen?
Doe het nu eens afwisselend,
kijken naar die plek in de natuur en denken aan dat vervelende incident. Kun je
het verschil voelen in je eigen lichaam tussen die twee beelden?
Ontspan je nu even, ook om die
twee beelden los te laten. Dat ontspannen kun je doen door even de grote delen
van je lichaam af te gaan: mijn hoofd is ontspannen, mijn hals en nek
ontspannen zich, mijn romp is ontspannen etc.
Het eigenlijke focussen:
oefening 3:
Richt je aandacht op je lichaam, tast het
af van kruin tot voetzolen en kijk of er een plek in je lijf is waar je
aandacht blijft hangen.
Concentreer je een minuut of wat op het
lichamelijke gevoel in die plek.
Misschien komen er beelden, herinneringen bij boven, misschien ook niet.
Gebeurt er weinig dan kun je na een tijdje
voor jezelf beschrijven hoe het lijfelijk voelt. Misschien trekt het, duwt het,
beweegt het, is het constant, heeft het een uitstraling of is het duidelijk
afgebakend.
Bedenk vervolgens eens als het een voorwerp
zou zijn dat daar op die plek in je lichaam zit, wat voor voorwerp het dan zou
kunnen zijn. Laat daarna een beschrijving van een psychologisch gevoel bij je
boven komen, dat er misschien bij zou kunnen passen, in één of twee woorden,
zoals angst, boosheid, ik voel me genomen, verzet e.d. en controleer of dit
psychologische gevoel klopt met het lichamelijke gevoel. Dat
kun je doen door aan die plek in je lijf waar je mee bezig was te vragen: Ben
jij…(bijv.) boosheid? Als het klopt merk je een verandering in het lijfelijk
gevoel op die plaats.
Een voorbeeld: stel dat het je
maag is dat de meeste aandacht vraagt. Richt je aandacht dan op dat gevoel in
je maag. Probeer te beschrijven wat je daar voelt: bijv.: een drukkend gevoel,
alsof iemand met een vuist op mijn maag drukt. Er zit weinig verandering in.
Het maakt me een beetje misselijk. Het psychologisch gevoel kan zijn: ik voel
me in bedwang gehouden, of ik voel me klem gezet, of misschien: ik kan wel
kotsen. Als de woordkeus goed is, je het psychologische gevoel juist hebt
omschreven, verandert er wat in het lijfelijke gevoel in je maag.
Wat je ook kunt doen is in je
fantasie bij dat gevoel gaan zitten, zeggen ik ben er voor je. Als je iets wilt
vertellen, ik zal luisteren. En als dat gevoel iets vertelt geef dan terug wat
je denkt dat het gevoel voelt.
© Bert
Henning, 2001
Er
bestaan verschillende boeken over focusing.
Bijv: Eugene Gendlin: Focussen.
Haarlem: de Toorts, 1981.
Daarin een uitgebreidere beschrijving om zelf aan de slag te gaan.
Een samenvatting van dit boek vind je hier
Pijn en verdriet kan voelen als een groot
onheil dat ons op de hielen zit en
waar we ons van afwenden. Alsof het ons
verslindt als we ons er naartoe
keren. Maar het omgekeerde is waar.
Uit: Zo kom jij bij zelfliefde
Voorbeelden van focusing:
Begeleiding
om te focussen:
video 10 min. Nederlands
video 57 min. Nederlands
video 15 min. Eng. en Eng. ondertiteld
Artikelen
Ann
Weiser Cornell (met nieuwbrief)
Focusing therapeuten
Beroepsverenigingen: